Και του χρόνου!
Είθισται όταν τα πάθη και το κλίμα επανέρχονται σε φυσιολογικά, αν όχι κάπως υποτονικά επίπεδα, να γίνεται συνολικότερος απολογισμός για την E3 (ή την Gamescom) που μόλις έχουμε αφήσει πίσω μας. Οι βασικές μας εντυπώσεις έχουν ήδη δημοσιευθεί και μπορείτε να τις διαβάσετε επιλέγοντας το αντίστοιχο link:
Όλα τα σχετικά άρθρα είναι γεγονός πως γράφτηκαν στη “βράση” αλλά είναι ευτύχημα που δεν χρειάστηκε να αλλάξει η ευρύτερη εικόνα που σχηματίσαμε μέχρι το τέλος της έκθεσης. Ο γράφων έχει ήδη εκφράσει δημοσίως ότι δεν υπάρχει “νικητής” της έκθεσης και, εδώ που τα λέμε, δεν έχει νόημα η αναζήτησή του. Νόημα έχουν τα games. Φέτος όλοι πλην, περιέργως, της Sony , εστίασαν αποκλειστικά και μόνο στα games αλλά και στο…2015.
Ευτυχισμένο το νέο έτος
Το περίεργο με την E3 που ολοκληρώθηκε την περασμένη εβδομάδα είναι πως κατέληξε να έχει διαφορετικό χαρακτήρα από εκείνον που έχουμε συνηθίσει. Κατά κανόνα κάθε E3 εστίαζε περισσότερο σε τίτλους που έρχονται στη σεζόν που ακολουθεί, κυρίως για να προλάβουν τις γιορτές αλλά για για το πρώτο διάστημα του επόμενου έτους. Φέτος η παράδοση αυτή έσπασε με πάρα, πάρα πολλούς τίτλους που ανακοινώνονται να αναμένονται εντός του 2015 με λίγους μόνο να έχουν στόχο το πρώτο τρίμηνο και ακόμη λιγότερους να προορίζονται, έστω και οριακά, για το τέλος του 2014. Σε συζητήσεις προέκυψε μια θεωρία βάσει της οποίας η πιο λογική εξήγηση είναι ο φόρτος της δουλειάς. Το νέο hardware απαιτεί περίοδο προσαρμογής άλλωστε και με το μέγεθος των πιο ξακουστών παραγωγών να γιγαντώνεται, πού το περίεργο με το να μετατίθενται πολλοί τίτλοι για το 2015; Πρόκειται για λογική θεωρία που ωστόσο καταρρέει με απλή παρατήρηση.
Ένα και δύο μήνες πριν την E3 είδαμε ανακοινώσεις νέων τίτλων, κυρίως εκείνων στους οποίους βασίζεται το τρέχον έτος. Ίσως η πιο ατυχής αποκάλυψη, δεδομένου του υπόλοιπου της παρουσίασης της εταιρείας, ήταν εκείνη του Battlefield: Hardline που, ξεκάθαρα πια, δεν έγινε βάσει προγράμματος. Άλλωστε ποιος με σώας τας φρένας θα το έκανε γνωρίζοντας τι άλλο είχε να δείξει η EA στην E3;
Πριν καν ξεκινήσει η E3 λοιπόν μάθαμε για το Battlefield: Hardline, το Mortal Kombat X, Dance Central: Spotlight, Far Cry 4, Forza Horizon 2, Valiant Hearts: The Great War και άλλα. Και όταν ήρθε η ώρα για τα Bloodborne, Scalebound, Splatoon, Phantom Dust, Yoshi’s Wooly World, Rainbow Six: Siege κ.λπ., όλα είχαν ως κοινό στόχο το 2015. Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί σίγουρα κάποια ερωτηματικά για το ρόλο που θα παίξει και η Gamescom που λαμβάνει χώρα στα μέσα Αυγούστου. Από την άλλη βέβαια υπάρχουν εταιρείες που πάντα λείπουν από την E3 και ποτέ δεν χάνουν την Gamescom, όπως π.χ. η Ncsoft, ενώ έλειψαν ξεκάθαρα και ανακοινώσεις επιπέδου για PC που αντιμετωπίζεται συχνά ως φτωχός συγγενής στην αμερικανική έκθεση. Τουλάχιστον το Tokyo Game Show μάλλον είναι πιο εξασφαλισμένο αφού Square Enix, Capcom, SEGA, Konami κ.λπ. είχαν αρκετά ανάλαφρη παρουσία στην E3 που πέρασε. Με τους μεγάλους παίκτες να ξεκινούν τις αποκαλύψεις πριν την E3 λοιπόν, οδηγούμαστε σε δύο σκέψεις: είτε πως αλλάζει κάπως ο ρόλος της έκθεσης είτε πως, για άλλη μια φορά, για ορισμένες εταιρείες δεν είναι βολική μια καθαρά “φασαριόζικη” έκθεση.
Σύγκρουση επικοινωνιακών πλάνων
Αν δεν σκέφτονταν ήδη αρκετές εταιρείες το τελευταίο, σίγουρα άρχισαν να το επεξεργάζονται περισσότερες μετά την παρουσίαση της Nintendo. Sony, Microsoft, EA και Ubisoft ακολούθησαν, επικοινωνιακά, την πεπατημένη. Με λίγα λόγια πρόσεξαν ώστε να χωρέσουν όσες περισσότερες ανακοινώσεις γινόταν στις παρουσιάσεις τους και τις υπόλοιπες μέρες της έκθεσης αναλώνονταν σε γενικότητες και, σε κάποιες περιπτώσεις, χρήσιμα gameplay demos. Αν δεν υπήρχε πάντα κάποιος να παίζει το ρόλο του οικοδεσπότη με τον ίδιο ενθουσιασμό που συναντά κανείς στο Joy του ΣΚΑΙ, θα ήταν καλύτερα τα πράγματα. Όταν πέρασε ο χαμός από τις παρουσιάσεις της πρώτης μέρας, παρατηρήσατε τι συνέβαινε; Το μόνο μέρος από το οποίο ακούγονταν με σταθερή συχνότητα νέα πράγματα ήταν η πλευρά της Nintendo. Τόσο μετά την παρουσίασή της όσο και τις επόμενες δύο μέρες, προέκυψαν νέοι τίτλοι, νέο IP και πραγματικά εκτενή (έως και 40 λεπτά σε διάρκεια) gameplay demos με εξηγήσεις από τους δημιουργούς. Με λίγα λόγια η Nintendo μοίρασε τα μηνύματά της στη διάρκεια της έκθεσης και είχε συνέχεια κάτι νέο να πει, σχεδόν μέχρι και το τέλος. Για την ακρίβεια, ακόμη και τη Δευτέρα που πέρασε συνέχιζε να δημοσιεύει gameplay demo. Η ροή της πληροφορίας από την Nintendo ήταν καλύτερη για τη δουλειά μας, καλύτερη για την αφομοίωση από το κοινό και, κακά τα ψέματα, έδωσε λόγο ύπαρξης και στις υπόλοιπες μέρες της έκθεσης. Ειδησεογραφικά τουλάχιστον.
Αν κάπου εδώ σκέφτεστε ότι θα πούμε μεγάλα λόγια για την Nintendo, μην ανησυχείτε. Διατηρούμε την αρχική μας θέση για τα περί νικητή. Άλλωστε οι καλές προτάσεις και η καλή παρουσία δεν εγγυώνται αποτελέσματα. Για κανέναν. Είπαμε άλλωστε και παλαιότερα ότι ο καθένας έχει τα προβλήματά του. Αυτά δεν αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη.
Τέλος το “next-gen”. Και το “last-gen”.
Ο όρος next-gen είναι παραδοσιακά αστείος γιατί πάντα καταλήγει να χρησιμοποιείται για σεβαστό χρονικό διάστημα μετά την κυκλοφορία των νέων συστημάτων, παρότι η διάθεσή τους τα καθιστά αυτόματα την τρέχουσα γενιά. Τον ξεφορτωθήκαμε πλέον και μαζί του φαίνεται ότι ξεφορτωθήκαμε, κυριολεκτικά αυτή τη φορά, και τη γενιά του 2005/2006 (ανάλογα με το πώς μετράει κανείς).
Για το Wii δεν υπήρχε αμφιβολία έτσι κι αλλιώς. Το Xbox 360 έκανε πρόβες για τη μετάβασή του στο περιθώριο από πρόπερσι. Φέτος μπορεί να περιμένει το Forza Horizon 2 από την Microsoft αλλά και μερικές ακόμη επιλογές από τρίτους, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι το αφήνουμε πλέον πίσω μας. Ακόμη και αν το Xbox One έρχεται στην Ελλάδα το Σεπτέμβριο, δεν αλλάζει ότι ο διάδοχός του βρίσκεται ήδη μήνες στις μεγάλες αγορές.
Αλλά να που ήρθε και ο καιρός για το PlayStation 3. Αν παρατηρήσετε τις κινήσεις της ίδιας της Sony, κυρίως μικρές νέες παραγωγές εμφανίζονται στο PS3 και όπου συμβαίνει κάτι τέτοιο ακολουθεί και Cross-Buy. Κάθε μικρή τέτοια αγορά αποτελεί ενδεχόμενο κίνητρο για αγορά PS4 (ή PS Vita και PS TV), ακριβώς επειδή ξέρει ο χρήστης ότι τέτοιου είδους περιεχόμενο τον ακολουθεί και σε νεότερα συστήματα. Αν το Forza Horizon 2 είναι το τελευταίο δώρο της Microsoft στο Xbox 360, τότε το LittleBigPlanet 3 είναι το αντίστοιχο της Sony για το PS3. Το ότι δεν ανέφερε στην παρουσίαση, παρά αργότερα, ότι ετοιμάζεται και αυτή η έκδοση είναι ενδεικτικό του προφανούς αποχαιρετισμού.
Και καιρός ήταν. Ποτέ καμιά γενιά κονσολών δεν διήρκεσε όσο αυτή και πάει καιρός που το design μένει πίσω για χάρη τους. Έμειναν όσο έμειναν κυρίως για να αποσβεστούν τεράστιες επενδύσεις που χαρακτηρίζουν τελείως διαφορετική εποχή και έκαναν χώρο για το PC που, για πρώτη φορά ύστερα από πολλά χρόνια, δεν νιώθει να απειλείται σε τεχνικό επίπεδο ούτε και κατά την πρώτη μέρα κυκλοφορίας νέας κονσόλας.
Με το PC τι γίνεται;
Ο Phil Spencer της Microsoft επιχείρησε να εξηγήσει την αποχή της εταιρείας από καθετί PC σε αυτήν την έκθεση λέγοντας ότι η E3 απευθύνεται κυρίως στη λιανική και στην αγορά της κονσόλας. Αυτό σημαίνει πως είναι γενικά αποδεκτό ότι οι περισσότερες πωλήσεις τίτλων PC γίνονται πλέον ψηφιακά και πως η υπόθεση “αγορά PC” προφανώς αγγίζει μικρότερο κομμάτι της λιανικής σε σχέση με τις κονσόλες. Θυμάστε όμως τι είπαμε για τις επιδόσεις του PC σε σχέση με τις κονσόλες; Μέχρι πότε φαντάζεστε ότι θα προβάλλεται δίπλα-δίπλα; Τώρα που η απόσταση δεν φαίνεται τεράστια υπάρχει ακόμη περιθώριο. Σε ένα και δύο χρόνια όμως η απόσταση αυτή θα έχει γιγαντωθεί ακόμη περισσότερο. Αν είναι λοιπόν να βλέπουμε trailers από εκδόσεις που απλά δεν θα τρέχουν στην κονσόλα όπως φαίνονται, ποιος ο λόγος να περιλαμβάνονται εξ αρχής στις παρουσιάσεις; Βέβαια εδώ θα παίξει τελικά ρόλο το κατά πόσο θα υπάρξει συμφωνία κυρίων ή όχι. Άλλωστε κάθε εταιρεία θέλει να δείξει ότι μπορεί το κάτι παραπάνω στον τεχνικό τομέα, αλλά αν είναι να περιμένει τα σημαντικότερα έσοδα από το χρήστη κονσόλας, μήπως είναι καλύτερο να μην ανοίγει πληγές; Δείτε το σαν πρόβλεψη. Εδώ θα είμαστε για να διαπιστώσουμε την ορθότητα ή μη της σκέψης.
Οι Ιάπωνες
Με εξαίρεση την Nintendo δεν είδαμε πολλά από Ιάπωνες developers. Η αλλαγή γενιάς δεν τους φέρθηκε και πολύ καλά όπως προκύπτει και ελπίζουμε να βρίσκονται σε καλύτερο στάδιο από ό,τι υπονοεί η φετινή τους συμμετοχή στην έκθεση. Με κάτι πρέπει να “γεμίσουν” και οι επόμενες δύο εκθέσεις άλλωστε. Σε αντίθεση με τη Δύση, δεν έχουν την ίδια εμπειρία με PC και αφού τα νέα συστήματα θυμίζουν ακριβώς αυτό, δεν είναι και τόσο παράξενο που καθυστερούν να φτάσουν στο επίπεδο που θέλουν οι ίδιοι αλλά και εμείς.
Τι να περιμένουμε μέχρι την επόμενη E3;
Η E3 του 2015 μάλλον θα είναι η πιο παραγωγική των τελευταίων ετών. Οι πρώτες σοβαρές προσπάθειες θα είναι προ των πυλών (The Legend Of Zelda, Uncharted 4, Halo 5 κ.λπ. αυτονόητα), οι περισσότεροι θα έχουν εξοικειωθεί αρκετά με τα συστήματα και δεν θα υπάρχουν ανάλογα μεγάλες τρύπες στα προγράμματα κυκλοφοριών. Τότε η βιομηχανία θα “πάρει φόρα” και ελπίζουμε αυτό να οδηγήσει σε ανάδειξη της δημιουργικότητας, όχι του marketing budget.
Παραδόξως έχει νόημα να περιμένουμε και κάτι σε “hardware”. Σαφώς και το Project Morpheus παραμένει ερωτηματικό αλλά σίγουρα θα πρέπει να πάρει την τελική του μορφή σχετικά σύντομα, όχι όταν αποφασίσει να κινηθεί κανονικά προς την αγορά και η Oculus VR. Όσο περνούν τα χρόνια τόσο πιο δύσκολο θα είναι να θεωρηθεί αυτονόητο συνοδευτικό για την κονσόλα. Χρειάζονται τίτλοι, χρειάζονται bundles, χρειάζονται ξεκάθαρα επιχειρήματα. Αν η εικονική πραγματικότητα είναι ένα πράγμα που περιμένουμε να σταθεί του χρόνου στην έκθεση, δεν είναι το μοναδικό.
Κλέβοντας κάπως με τη χρήση του όρου hardware, ελπίζουμε μέχρι του χρόνου τέτοια εποχή, η εμπειρία που προσφέρουν οι τελευταίες κονσόλες να έχει πάρει την τελική της μορφή. Η εκκρεμότητα του PS Now είναι ακόμη μεγάλη, το Xbox Live Compute παραμένει ερωτηματικό, το Kinect θα χρειαστεί να μάθει αν υπάρχει ή όχι αλλά, το πιο εύκολο όλων, να επανέλθουν στις κονσόλες λειτουργίες που ήταν αυτονόητες ακόμη και στην περασμένη γενιά. Είπαμε. Δεν αγοράζουμε media players. Το ίδιο ισχύει και όταν διαλέγουμε PC. Αλλά μην κάνουμε ότι είναι δύσκολη υπόθεση η αναπαραγωγή αρχείων video και μουσικής. Ενώ ας μην ξεχνάμε πως ακόμη λείπουν ή δεν λειτουργούν σωστά ευκολίες όπως push notifications. Αν μπορεί hardware τσέπης του 2009, όλο και κάτι μπορούν να καταφέρουν οι κονσόλες του 2013.
Μην ξεχνάτε άλλωστε. Το τι θα δούμε του χρόνου εξαρτάται και από το τι ζητάμε. Και δεν έχουμε ξεμπερδέψει με τα αυτονόητα.