Κόψε-Ράψε: Στο βωμό της προώθησης

Η αλήθεια είναι ότι μετά από τόσα χρόνια στο χώρο των videogames, αλλά και στο χώρο της μετάφρασης, μπορώ πλέον να διακρίνω μοτίβα στα κείμενα που χρησιμοποιούν οι εταιρείες για να προωθήσουν τα προϊόντα τους. Η αλήθεια επίσης είναι ότι παρόμοια μοτίβα φαίνεται πως υπάρχουν και για τα λεγόμενα των διαφόρων υπευθύνων που αναλαμβάνουν να μιλήσουν στον Τύπο και τους καταναλωτές για το ίδιο θέμα.

Οι ομάδες marketing στο χώρο των videogames (και λογικά και σε άλλους χώρους) παίζουν πολλές φορές το ρόλο μιας επιτροπής λογοκρισίας. Άλλωστε, δεν είναι λίγες οι φορές που κατά τη διάρκεια συνεντεύξεων παρεμβαίνουν άνθρωποι του marketing για να σώσουν την εταιρεία από κάποια ατάκα ή αποκάλυψη που κρίνουν καταστροφική. Αυτή η λειτουργία σίγουρα δεν είναι απλή. Έχουν προηγηθεί άπειροι γύροι συσκέψεων όπου καθορίζονται τα “πρέπει” και “δεν πρέπει”, άλλοτε για να προφυλαχθούν τα συμφέροντα της εταιρείας, άλλοτε για να παραμείνουν κρυφά στοιχεία που θα αποκαλυφθούν αργότερα και, άλλοτε, για να είναι σίγουροι ότι όλα όσα κάνουν δεν πρόκειται να προσβάλλουν κανέναν.

Το αποτέλεσμα φαίνεται πλέον στα κείμενα που ανέφερα παραπάνω. Όλα σχεδόν τα προωθητικά κείμενα, οι ατάκες και οι περιγραφές που μπορεί να διαβάσει κανείς σε ένα site για κάποιον τίτλο ακολουθούν συγκεκριμένα πρότυπα και μοτίβα, είναι δηλαδή γραμμένα με το ίδιο στυλ και πάνω-κάτω λένε τα ίδια: Πόσο καταπληκτικά μοναδικός και καινοτόμος είναι ο τίτλος, πόσο μεγάλη ιστορία έχει, πόσο τεράστια επιτυχία είχε κάνει στο παρελθόν κ.λπ. Ακόμα και ο τρόπος με τον οποίο αναφέρονται όλα αυτά είναι ίδιος, με στόχο φυσικά να προκαλέσουν ενθουσιασμό και, τελικά, να οδηγήσουν στην όποια αγορά.

Χαρακτηριστικό είναι αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, μετά και την εμπορική επιτυχία του Wii. Η κονσόλα αποτέλεσε την αφορμή να μειωθεί το στίγμα του αντικοινωνικού χαρακτήρα των videogames, τα οποία από τότε άρχισαν να θεωρούνται ως φυσιολογικό μέρος της λεγόμενης ποπ κουλτούρας. Η αντίδραση του marketing ήταν ακαριαία. Φράσεις του στυλ “παίξτε παρέα με τους φίλους σας”, “διασκεδάστε με τους φίλους και την οικογένειά σας” κ.ο.κ. άρχισαν να στέκονται δίπλα από κάθε τίτλο που επέτρεπε την όποια social αλληλεπίδραση. Ακόμα και σήμερα, όπου η εντύπωση του Wii έχει πλέον “ξεφτίσει”, τέτοιου είδους ατάκες κυκλοφορούν ανενόχλητες στα προωθητικά υλικά.

Όπως ανενόχλητη εμφανίζεται και κάθε είδους υπερβολή που συνοδεύει το κάθε χαρακτηριστικό ενός τίτλου: “Το καλύτερο FPS τώρα ακόμα καλύτερο”, “Γραφικά που κόβουν την ανάσα”, “Υπέρτατη εμπειρία” κ.ά. είναι μερικές από τις φράσεις που όλοι μας έχουμε δει κατά καιρούς. Για να μη μιλήσω για τις ατάκες από γνωστά sites και περιοδικά του χώρου που εκθειάζουν τον τίτλο, που ενδεχομένως να κρύβουν άλλα συμφέροντα και συμφωνίες.

Αυτοί οι μηχανισμοί του marketing (και πολλοί άλλοι που δεν γνωρίζω) εξηγούν ίσως και τα υπέρογκα ποσά που δαπανώνται για την προώθηση ενός τίτλου, ποσά που μπορεί να κοντράρονται (και να ξεπερνούν) τα αντίστοιχα για την ανάπτυξή του.

Παρά τα εμφανή κόλπα του marketing, ο σκοπός του επιτυγχάνεται. Το hype δημιουργείται στο άψε-σβήσε, τίτλοι σκαρφαλώνουν στην κορυφή των charts πωλήσεων μόνο και μόνο επειδή όλοι ασχολούνται μαζί τους, ομάδες ανάπτυξης κερδίζουν υπέρογκα ποσά επειδή απλώς κατάφεραν να πείσουν.

Το σίγουρο είναι ότι δεν απορρίπτω αυτές τις προωθητικές προσπάθειες, μιας και στόχος μου δεν είναι να κρίνω την αποτελεσματικότητά τους. Απλώς παραθέτω κάποιες παρατηρήσεις που έχω κάνει κατά καιρούς, με την αισιοδοξία ότι θα προβληματίσουν κάποιους. Αν και μάλλον με την αισιοδοξία θα μείνω.